Διαβάζοντας τα σχετικά άρθρα του ριζοσπάστη, μου δημιουργήθηκαν ορισμένες σκέψεις που με κάνουν να επανέλθω στο θέμα.
Το ΚΚΕ κατασκευάζει στον Περισσό, δίπλα από το υφιστάμενο ένα νέο εντυπωσιακό κτήριο συνολικής δόμησης 6.500 τ.μ. για να στεγάσει το ιστορικό του αρχείο. Το κτήριο που αναγγέλθηκε και παρουσιάστηκε πέρυσι τέτοια εποχή θα αποτελέσει επίσης κέντρο συντήρησης και μελέτης του αρχείου. Σύμφωνα με τα άρθρα του ριζοσπάστη θα είναι ένα τεράστιο κτήριο με σύγχρονες εγκαταστάσεις και τεχνολογικό εξοπλισμό που θα εξασφαλίζουν ιδανικές συνθήκες φύλαξης και συντήρησης του πολύτιμου αρχείου. Πρόκειται πραγματικά για ένα πολύ μεγάλο έργο και ασφαλώς το κόστος οικοδόμησης (για να μην αναφερθούμε στο κόστος λειτουργίας) θα ανέρχεται σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ. Τα οικονομικά μεγέθη είναι πολύ μεγάλα και εύλογα προκαλούν απορίες. Το ΚΚΕ θα πρέπει κάποτε να αποκαλύψει πλήρως τα οικονομικά του στοιχεία ώστε να δώσει απάντηση σε όσα λέγονται (δικαίως;) για τεράστια περιουσία και μεγάλες επιχειρησιακές δραστηριότητες.
Δεν είναι βέβαια δυνατό να πιστέψει κανείς πως μέρος της οικονομικής εξόρμησης του 2009, όπως ανέφερε το ΚΚΕ, επαρκεί για ένα τέτοιο έργο. Εκτός και αν έχουν σκοπό να ολοκληρώσουν το έργο σε 20 χρόνια, γεγονός που θα έχει άμεσες συνέπειες και στην μελέτη του αρχείου, καθώς σύμφωνα με τον ριζοσπάστη, μετά την άνεγερση του κτηρίου το αρχείο θα αρχίσει να μελετάται. Η σύνδεσή της μελέτης του αρχείου με την ανέγερση του νέου κτηρίου μόνο ως δικαιολογία φαντάζει. Άλλωστε εδώ και πάνω από 60 χρόνια σχεδόν τίποτα δεν έχει δημοσιευτεί από αυτό το αρχείο.
Τελευταία, αντί για τη δημοσιοποίηση του αρχείου και την ελεύθερη πρόσβαση σε αυτό το ΚΚΕ προσπαθεί να θολώσει τα νερά με εκδόσεις ήδη δημοσιευμένων στοιχείων, είτε ακίνδυνων πραγμάτων όπως τα πρακτικά της 12ης ολομέλειας της ΚΕ του 1968. Το αρχείο του ΚΚΕ περιλαμβάνει ωστόσο πολύ σημαντικότερα έγγραφα: Πρακτικά συνεδριάσεων του Πολιτικού Γραφείου ή της Κεντρικής Επιτροπής την κρίσιμη δεκαετία του ΄40, εκθέσεις προς αυτα τα όργανα, μυστικές αποφάσεις, πορίσματα επιτροπών για διάφορα θέματα όπως διαγραφές ή αποκαταστάσεις, επιστολές, τηλεγραφήματα αποκωδηκοποιημένα μυνήματα των ασυρμάτων με το εξωτερικό, αλληλογραφία με ξένους ηγέτες, εντολές προς διάφορα στελέχη, προσωπικό αρχείο διαφόρων στελεχών όπως του Άρη Βελουχιώτη και ποιος ξέρει τι άλλο. Αυτά είναι τα σημαντικά στοιχεία και όχι τα ήδη δημοσιευμένα επίσημα κείμενα.
Και σαν να μην έφτανε το γεγονός ότι το ΚΚΕ κρατάει ένα τόσο σημαντικό αρχείο στο σκοτάδι, κατηγορεί το ΚΚΕ εσωτερικού για κλοπή μέρους αυτού του αρχείου. Κατά τη διάσπαση του 1968, το ΚΚΕ εσωτερικού κράτησε ένα τμήμα από το αρχείο, το οποίο εδώ και 17 χρόνια μελετάται ελεύθερα στα ΑΣΚΙ (Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας), ακόμη και χωρίς τέλειες εγκαταστάσεις, με αποτέλεσμα να έχουν δημοσιευτεί πλήθος μελετών που φώτισαν δραματικά τα ιστορικά γεγονότα και μας έδωσαν την εικόνα για το περιεχόμενο και του υπόλοιπου αρχείου.
Το ΚΚΕ αντί να λογοδοτεί για την απαράδεκτη πρακτική του να κρατάει ιδιαιτέρως σημαντικά στοιχεία της ελληνικής ιστορίας κρυφά, εγκαλεί εκείνους που κατάφεραν να αποσπάσουν ένα μέρος του αρχείου από το σκοτάδι και να το δημοσιοποιήσουν. Ελ ολίγοις εκεί που μας χρωστάγανε μας πήραν και το βόδι. Άλλωστε η διάσπαση του 1968 δεν ηταν μία μικρή αποχώρηση από το ΚΚΕ, ήταν, όπως και το 1991, διάσπαση περίπου στο μέσο και ως εκ τούτου όλο το αρχείο θα έπρεπε να ανήκει εξ ίσου και στα δύο τμήματα που προέκυψαν από τη διάσπαση. Αυτό που ενοχλεί ασφαλώς είναι ότι έχουν ήδη βγει διάφορα άπλυτα στη φόρα, για τα οποία αντί για απάντηση επί της ουσίας, προβάλλεται η κατηγορία της «κλοπής».
Ακόμη και αν κάποτε το αρχείο δοθεί στη δημοσιότητα, ερώτημα παραμένει αν θα επιτρέπεται σε όλους τους επιστήμονες η μελέτη του και αν θα είναι όλα τα έγγραφα και τα στοιχεία του αρχείου προσβάσιμα. Μια πολύ καλή δικαιολογία για το τι θα μελετάται και τι όχι μπορεί να αποτελέσει η πλημμύρα που έπληξε το αρχείο το 1994. Ας ελπίσουμε πως δε θα ακούσουμε ότι η πλημμύρα έχει επιφερει σοβαρές «βλάβες» ή έχει «καταστρέψει ολοσχερώς» τα πιο σημαντικά έγγραφα αυτού του αρχείου.
Το ΚΚΕ κατασκευάζει στον Περισσό, δίπλα από το υφιστάμενο ένα νέο εντυπωσιακό κτήριο συνολικής δόμησης 6.500 τ.μ. για να στεγάσει το ιστορικό του αρχείο. Το κτήριο που αναγγέλθηκε και παρουσιάστηκε πέρυσι τέτοια εποχή θα αποτελέσει επίσης κέντρο συντήρησης και μελέτης του αρχείου. Σύμφωνα με τα άρθρα του ριζοσπάστη θα είναι ένα τεράστιο κτήριο με σύγχρονες εγκαταστάσεις και τεχνολογικό εξοπλισμό που θα εξασφαλίζουν ιδανικές συνθήκες φύλαξης και συντήρησης του πολύτιμου αρχείου. Πρόκειται πραγματικά για ένα πολύ μεγάλο έργο και ασφαλώς το κόστος οικοδόμησης (για να μην αναφερθούμε στο κόστος λειτουργίας) θα ανέρχεται σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ. Τα οικονομικά μεγέθη είναι πολύ μεγάλα και εύλογα προκαλούν απορίες. Το ΚΚΕ θα πρέπει κάποτε να αποκαλύψει πλήρως τα οικονομικά του στοιχεία ώστε να δώσει απάντηση σε όσα λέγονται (δικαίως;) για τεράστια περιουσία και μεγάλες επιχειρησιακές δραστηριότητες.
Δεν είναι βέβαια δυνατό να πιστέψει κανείς πως μέρος της οικονομικής εξόρμησης του 2009, όπως ανέφερε το ΚΚΕ, επαρκεί για ένα τέτοιο έργο. Εκτός και αν έχουν σκοπό να ολοκληρώσουν το έργο σε 20 χρόνια, γεγονός που θα έχει άμεσες συνέπειες και στην μελέτη του αρχείου, καθώς σύμφωνα με τον ριζοσπάστη, μετά την άνεγερση του κτηρίου το αρχείο θα αρχίσει να μελετάται. Η σύνδεσή της μελέτης του αρχείου με την ανέγερση του νέου κτηρίου μόνο ως δικαιολογία φαντάζει. Άλλωστε εδώ και πάνω από 60 χρόνια σχεδόν τίποτα δεν έχει δημοσιευτεί από αυτό το αρχείο.
Τελευταία, αντί για τη δημοσιοποίηση του αρχείου και την ελεύθερη πρόσβαση σε αυτό το ΚΚΕ προσπαθεί να θολώσει τα νερά με εκδόσεις ήδη δημοσιευμένων στοιχείων, είτε ακίνδυνων πραγμάτων όπως τα πρακτικά της 12ης ολομέλειας της ΚΕ του 1968. Το αρχείο του ΚΚΕ περιλαμβάνει ωστόσο πολύ σημαντικότερα έγγραφα: Πρακτικά συνεδριάσεων του Πολιτικού Γραφείου ή της Κεντρικής Επιτροπής την κρίσιμη δεκαετία του ΄40, εκθέσεις προς αυτα τα όργανα, μυστικές αποφάσεις, πορίσματα επιτροπών για διάφορα θέματα όπως διαγραφές ή αποκαταστάσεις, επιστολές, τηλεγραφήματα αποκωδηκοποιημένα μυνήματα των ασυρμάτων με το εξωτερικό, αλληλογραφία με ξένους ηγέτες, εντολές προς διάφορα στελέχη, προσωπικό αρχείο διαφόρων στελεχών όπως του Άρη Βελουχιώτη και ποιος ξέρει τι άλλο. Αυτά είναι τα σημαντικά στοιχεία και όχι τα ήδη δημοσιευμένα επίσημα κείμενα.
Και σαν να μην έφτανε το γεγονός ότι το ΚΚΕ κρατάει ένα τόσο σημαντικό αρχείο στο σκοτάδι, κατηγορεί το ΚΚΕ εσωτερικού για κλοπή μέρους αυτού του αρχείου. Κατά τη διάσπαση του 1968, το ΚΚΕ εσωτερικού κράτησε ένα τμήμα από το αρχείο, το οποίο εδώ και 17 χρόνια μελετάται ελεύθερα στα ΑΣΚΙ (Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας), ακόμη και χωρίς τέλειες εγκαταστάσεις, με αποτέλεσμα να έχουν δημοσιευτεί πλήθος μελετών που φώτισαν δραματικά τα ιστορικά γεγονότα και μας έδωσαν την εικόνα για το περιεχόμενο και του υπόλοιπου αρχείου.
Το ΚΚΕ αντί να λογοδοτεί για την απαράδεκτη πρακτική του να κρατάει ιδιαιτέρως σημαντικά στοιχεία της ελληνικής ιστορίας κρυφά, εγκαλεί εκείνους που κατάφεραν να αποσπάσουν ένα μέρος του αρχείου από το σκοτάδι και να το δημοσιοποιήσουν. Ελ ολίγοις εκεί που μας χρωστάγανε μας πήραν και το βόδι. Άλλωστε η διάσπαση του 1968 δεν ηταν μία μικρή αποχώρηση από το ΚΚΕ, ήταν, όπως και το 1991, διάσπαση περίπου στο μέσο και ως εκ τούτου όλο το αρχείο θα έπρεπε να ανήκει εξ ίσου και στα δύο τμήματα που προέκυψαν από τη διάσπαση. Αυτό που ενοχλεί ασφαλώς είναι ότι έχουν ήδη βγει διάφορα άπλυτα στη φόρα, για τα οποία αντί για απάντηση επί της ουσίας, προβάλλεται η κατηγορία της «κλοπής».
Ακόμη και αν κάποτε το αρχείο δοθεί στη δημοσιότητα, ερώτημα παραμένει αν θα επιτρέπεται σε όλους τους επιστήμονες η μελέτη του και αν θα είναι όλα τα έγγραφα και τα στοιχεία του αρχείου προσβάσιμα. Μια πολύ καλή δικαιολογία για το τι θα μελετάται και τι όχι μπορεί να αποτελέσει η πλημμύρα που έπληξε το αρχείο το 1994. Ας ελπίσουμε πως δε θα ακούσουμε ότι η πλημμύρα έχει επιφερει σοβαρές «βλάβες» ή έχει «καταστρέψει ολοσχερώς» τα πιο σημαντικά έγγραφα αυτού του αρχείου.
