Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2009

Η ταπεινωτική συνθήκη της Βάρκιζας

Μάρτιος 1945. Θεατρική παράσταση στα Τρίκαλα. Εορτασμός για τη συμφωνία της Βάρκιζας, με χορούς,τραγούδια καικαλλιτεχνικό πρόγραμμα. Στη φωτογραφία η Μιράντα Μυράτ σε απαγγελία.


«Εφόσον οι μεγάλοι μας σύμμαχοι αποφάσισαν πως η παρουσία του βρεττανικού στρατού στην Ελλάδα ήταν χρήσιμη, σημαίνει πως ήταν. Πιστεύουμε πως η σύγκρουση μεταξύ ΕΛΑΣ και Βρεττανών είναι αποτέλεσμα μιας θλιβερής παρεξήγησης, η οποία ελπίζουμε ότι θα ξεχαστεί.» Με αυτά τα λόγια σε συνέντευξη τύπου την παραμονή της υπογραφής της συνθήκης της Βάρκιζας, ο Σιάντος έκλεισε τα γεγονότα του «μεγάλου Δεκέμβρη». Χαρακτήρισε τις μάχες της Αθήνας ως μια παρεξήγηση και αποφάσισε ότι Βρεττανοί, που επί ένα μήνα βομβάρδιζαν τον λαό της Αθήνας, είναι φίλοι μας, αφού το λένε οι σύμμαχοι, δηλαδή η Σοβιετική Ένωση.

Λίγες μέρες νωρίτερα στη Γιάλτα είχε ξεκινήσει η διάσκεψη, κατά την οποία ο Στάλιν δήλωσε «έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στην βρεττανική πολιτική στην Ελλάδα», αρνούμενος ταυτόχρονα την πρόταση του Τσώρτσιλ να επισκεφτεί την Ελλάδα παρατηρητής εκ μέρους της Σοβιετικής Ένωσης. Ήταν πλέον περισσότερο από σαφές ότι ο Στάλιν παρέδιδε την Ελλάδα στους Βρεττανούς χωρίς κανένα όρο και περιορισμό, για να έχει και ο ίδιος τα χέρια του εντελώς ελεύθερα στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.

Ο Πέτρος Ρούσσος, ο οποίος μόλις ξέσπασε η σύγκρουση των Δεκεμβριανών ταξίδεψε στην Βουλγαρία και τη Γιουγκοσλαβία απεσταλμένος του ΕΑΜ για να ζητήσει ενίσχυση, είχε επιστρέψει μεταφέροντας την άρνηση του Δημητρώφ να βοηθήσει τους Έλληνες συντρόφους, προτρέποντας τους αντίθετα να μην ωθήσουν τα πράγματα στα άκρα, δηλαδή να συμβιβαστούν. Για την ακρίβεια έλεγε: «Οι Έλληνες και ο ΕΛΑΣ....δεν πρέπει να σπρώξουν τα πράγματα ως την άκρη, αλλά να δείξουν εξαιρετική ευλυγισία και επιδεξιότητα στο χειρισμό, ώστε να διατηρήσουν όσο είναι δυνατό τις δυνάμεις τους, περιμένοντας μια πιο κατάλληλη στιγμή για την πραγματοποίηση του δημοκρατικού τους προγράμματος».

Ο Σιάντος έβλεπε ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τον συμβιβασμό, αφού έτσι τον συμβούλευαν όλοι οι σύμμαχοι του. Υπέγραψε στις 12 Φεβρουαρίου 1945 την συνθήκη της Βάρκιζας και παρέδωσε αμαχητί τον ΕΛΑΣ στους εχθρούς του. Ένα μικρό τμήμα του μόνο είχε πολεμήσει και ηττηθεί στα Δεκεμβριανά, το μεγαλύτερο μέρος του ήταν αήτητο και κυρίαρχο στην υπόλοιπη Ελλάδα. Χωρίς να χάσει τον πόλεμο χωρίς καν να δώσει τη μάχη του, ο πανίσχυρος ΕΛΑΣ αναγκάστηκε να παραδοθεί άνευ όρων. Τα δάκρυα των μαχητών όταν παρέδιδαν τα όπλα τους φανερώνουν την οδύνη την απογοήτευση και τον τρόμο για το μελλον αυτών των περήφανων ανταρτών που με μια υπογραφή παραδόθηκαν βορρά στους διώκτες τους.

Καθώς ο Σιάντος προσήλθε στη Βάρκιζα αποφασισμένος να υπογράψει, όλη η διαπραγμάτευση της Βάρκιζας αφορούσε κυρίως το θέμα της αμνηστείας. Ωστόσο ο Σιάντος υπέκυψε στις πιέσεις των αντιπάλων του και δεν πέτυχε την γενική αμνηστεία. Αμνηστεύθηκαν μόνο τα πολιτικά αδικήματα και έτσι προστατεύθηκε η ηγεσία του κινήματος. Αντίθετα τα ποινικά αδικήματα δεν αμνηστέυθηκαν και αμέσως μετά άρχισαν εκτός από τις ανεπίσημες και οι επίσημες διώξεις των ανταρτών για δήθεν ποινικά αδικήματα.

Η συνέχεια ήταν οδυνηρή. Οι μαχητές του ΕΛΑΣ φίλησαν τα τιμημένα όπλα τους τα παρέδωσαν με δάκρυα και επέστρεψαν στις εστίες τους, όπου τους περίμεναν οι δεξιές συμμορίες των πρώην συνεργατών των Γερμανών. Μετά από ένα χρόνο οι δολοφονημένοι αγωνιστές της αντίστασης ξεπερνούσαν τους 1000, ενώ την ίδια ώρα χιλιάδες σέρνονταν στα δικαστήρια στις φυλακές και τις εξορίες από χαλκευμενες κατηγορίες. Οι δοσίλογοι είχαν όλοι απελευθερωθεί και αναβαπτιστεί σε πατριώτες, ενώ οι αγωνιστές της αντίστασης χαρακτηρίζονταν απάτριδες και εχθροί του έθνους. Η συνθήκη της Βάρκιζας άνοιξε τους ασκούς του αιόλου οι οποίοι σάρωσαν την ελληνική κοινωνία για τα επόμενα τριάντα χρόνια και εξολόθρευσαν τον ανθό της ελληνικής νεολαίας.

Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2009

Τα δεκεμβριανά, οι άμαχοι και οι εχθροί.

....μήτε τ΄αγάλματα...


33 μέρες διήρκεσαν οι μάχες των Δεκεμβριανών. Κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών η ζωή στην Αθήνα μετατράπηκε σε κόλαση. Αρχικά οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ κατέλαβαν όλη την Αθήνα εκτός από την «Σκομπία», το κέντρο δηλαδή της πρωτεύουσας που παρέμεινε στα χέρια των Άγγλων και ορισμένους θύλακες, όπως το στρατόπεδο στο Γουδί ή το κτίριο της χωροφυλακής στου Μακρυγιάννη, όπου διεξήχθησαν φοβερές μάχες στην προσπάθεια του ΕΛΑΣ να τα καταλάβει.
Η ελληνική πρωτεύουσα, που δε δέχτηκε αεροπορικές επιδρομές από τους Γερμανούς, βομβαρδίστηκε κατά τα Δεκεμβριανά από τους Άγγλους. Ακόμη και την Ακρόπολη κατέλαβαν, εγκατέστησαν πυροβολεία και από εκεί σκορπούσαν το θάνατο στο λαό της Αθήνας, σαν πραγματικός στρατός κατοχής, καταπατώντας κάθε έννοια εθνικής κυριαρχίας. Σίγουρα, η πολεμική μηχανή των Άγγλων υπερτερούσε κατά πολύ του ΕΛΑΣ και δη της πολιτοφυλακής του, αλλά είναι γεγονός ότι ο ΕΛΑΣ απέφευγε να χτυπάει τους Άγγλους, ιδιαίτερα στις αρχές των γεγονότων. Αποτέλεσμα αυτής της πρακτικής και κυρίως της ενίσχυσης των Άγγλων με νέες δυνάμεις, οι οποίες ήρθαν και δια ξηράς, επίσης ανενόχλητες από τον ΕΛΑΣ της υπαίθρου, είναι η αλλαγή των συσχετισμών στο τέλος του Δεκεμβρίου. Σε όλη τη διάρκεια των μαχών ο ριζοσπάστης αναφέρονταν στους Άγγλους όχι όπως σε εχθρούς αλλά ως συμμάχους, τους οποίους καλούσαν να αλλάξουν στάση. Δύσκολα μπορούν να εξηγηθούν όλες αυτές οι ενέργειες των επικεφαλής του ΕΑΜ. Υπήρχε τελικά η διάθεση της κατάληψης της εξουσίας ή στόχος ήταν μόνο το ξεκαθάρισμα από τους εσωτερικούς εχθρούς; Τότε η έκταση των γεγονότων ήταν ιδιαιτέρως δυσανάλογη με το στόχο. Μήπως ήλπιζαν ότι ο σοβιετικός στρατός που βρισκόταν στη Βουλγαρία θα πιέζονταν να κατέβει στην Ελλάδα; Μήπως υπήρχαν σχετικές συνεννοήσεις με τους Σοβιετικούς; Μήπως πρέπει να ανοίξει το κρυφό αρχείο για να μάθουμε τι συνέβη; Και ποιος ήταν ο ρόλος του Ποπώφ, του επικεφαλής της Σοβιετικής αντιπροσωπείας που μετά την άφιξή του στην Ελλάδα τον Ιούλιο του 1944, βρισκόταν ακόμη στην Αθήνα;
Την ώρα όμως που οι μάχες μαίνονταν σώμα με σώμα και οι πολιτοφύλακες του ΕΛΑΣ και κυρίως οι νεολαίοι έχυναν ποτάμι αίμα, όταν θα ανέμενε κανείς όλες οι δυνάμεις να έχουν αφιερωθεί στον ύψιστο στόχο της νίκης, στις συνοικίες που έλεγχε το ΕΑΜ πραγματοποιούνταν μαζικές συλλήψεις αδιακρίτως μη φιλικών προς το ΕΑΜ προσώπων. Εκτός από γνωστούς δοσίλογους συνελήφθησαν (άγνωστο πόσοι) στρατιωτικοί, σύζυγοι στρατιωτικών, καλλιτέχνες, επιστήμονες και διάφοροι άλλοι πολίτες λόγω της κοινωνικής τους θέσης. Συγκεντρώνονταν σε διάφορα μέρη όπου λειτουργούσαν λαικά δικαστήρια τα οποία απένειμαν ποινές όπως εκτέλεση ή φυλάκιση. Ανάμεσα στους εκτελεσμένους και η μεγάλη ελληνίδα ηθοποιός Ελένη Παπαδάκη, η οποία κατηγορήθηκε για προσωπικες σχέσεις με Γερμανούς.
Το ΚΚΕ δε δέχτηκε ότι η Παπαδάκη δολοφονήθηκε σκόπιμα αλλά από αυθαιρεσία του αξιωματικού, ο οποίος με τη σειρά του εκτελέστηκε. Κάτι παρόμοιο με την περίπτωση της εκτέλεσης του Ψαρρού. Ο έλεγχος όμως και η σφιχτή καθοδήγηση που ασκεί το ΚΚΕ στα μέλη του δεν επιτρέπουν εύκολα τέτοιες «υπερβάσεις» και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για σημαντικά πρόσωπα. Προφανώς πρόκειται για εκτελέσεις κατόπιν εντολής για την κάλυψη των οποίων εκτελέστηκε και ο θύτης. Διπλό έγκλημα.
Καθώς αποσύρονταν ο ΕΛΑΣ από την Αθήνα στις αρχές του Ιανουαρίου, πήρε μαζί του ως όμηρους όλους τους συλληφθέντες, σε μια τεράστια πομπή μέσα από τα χιόνια της Πάρνηθας. Οι όμηροι εξαθλιωμένοι βάδιζαν για μέρες και οι βραδυπορύντες και άλλοι νεκροί εκτελούνταν. Κατα την ομηρεία και την πομπή αυτή που έλειξε το Φεβρουάριο εκτελέστηκαν δύο καθηγητές του Πολυτεχνείου, ενώ γνωστοί όμηροι ήταν ο ποιητής Εμπειρίκος, ο οποίος δραπέτευσε και ο διοικητής της Αγροτικής Τράπεζας, που απελευθερώθηκε με προσωπική εντολή του Σιάντου. Την ίδια ώρα οι αποικιοκράτες άγγλοι συλαμβάνανε μεγάλο αριθμό αριστερών Ελλήνων και τους έστελναν σε στρατόπεδα της Αφρικής, όπως έπραξαν και με τους Έλληνες φαντάρους μετά το κίνημα της Μέσης Ανατολής το προηγούμενο καλοκαίρι.
Ιδιαίτερο κεφάλαιο για τις εκκαθαρίσεις του Δεκεμβρίου ήταν οι εκτελέσεις διαφωνούντων και τροτσκιστών. Σε όλη την Ελλάδα και κυρίως στην Αθήνα δολοφονήθηκαν δεκάδες τροτσκιστές και παλιότερα στελέχη του ΚΚΕ, που είχαν διαφωνίσει και διαχωρίσει τη θέση τους κατά καιρούς. Οι περισσότεροι από αυτούς είχαν συμμετάσχει στο ΕΑΜ, θεωρώντας ότι ολοι έπρεπε να συμβάλλουν στον αγώνα, παραμερίζοντας τις διαφορές τους, όμως αυτό δεν τους έσωσε από τους σταλινικούς διώκτες τους, που κατά τα Δεκεμβριανά αποφάσισαν συστηματικά και κατόπιν σχεδίου να απαλλαγούν οριστικά από αυτούς.
Μετά τα γεγονότα του Δεκεμβρίου ο πολιτικός κόσμος του κέντρου απέσυρε την εμπιστοσύνη του από το ΕΑΜ. Ο δε Αθηναικός λαός, ερχόμενος σε επαφή με το σταλινικό πρόσωπο του ΚΚΕ άρχισε να αντιμετωπίζει με καχυποψία και σκεπτικισμό το ΕΑΜ, το οποίο ως τότε υποστήριζε ολόψυχα. Για άλλη μια φορά ο σταλινισμός του ΚΚΕ επέφερε ένα μεγάλο πλήγμα στο λαικό κίνημα.

Σάββατο 5 Δεκεμβρίου 2009

Δεκεμβριανά,η ακατανόητη σύγκρουση.


το ξεκίνημα

Ήδη κατά τους τελευταίους μήνες πριν την απελευθέρωση της Αθήνας οι συγκρούσεις ανάμεσα στον ΕΛΑΣ από την μία και όλων των υπολοίπων δυνάμεων από την άλλη ήταν μιά καθημερινή πραγματικότητα. Όλες οι ένοπλες ελληνικές δυνάμεις πλην ΕΛΑΣ, σε μιά ανίερη συμμαχία είχαν συνασπιστεί εναντίον του κύριου φορέα της εθνικής αντίστασης, το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ. Οι ταγματασφαλίτες, οι χίτες, η ελληνική χωροφυλακή και ο ΕΔΕΣ της Αθήνας, σε μυστική συνενόηση με τους άγγλους και την κυβέρνηση του Ράλλη, εξοπλιζονταν και ετοιμάζονταν να αντιμετωπίσουν το ΕΑΜ μετά την αποχώρηση των Γερμανών.
Αντίθετα με τους φόβους όλου του αντιεαμικού συνασπισμού ότι το ΕΑΜ θα καταλάβει την εξουσία, το ΕΑΜ μετά την απελευθέρωση τήρησε τις συμφωνίες της Καζέρτας και του Λιβάνου κατά γράμμα. Ο ΕΛΑΣ δε μπήκε στην Αθήνα, η εξουσία παραδοθηκε από την Πολιτιφυλακή του ΕΛΑΣ στην κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου και οι άγγλοι συνέχισαν να συγκεντρώνουν δυνάμεις στην πρωτεύουσα. Η ευκαιρία να καταλάβει το ΕΑΜ την εξουσία είχε χαθεί. Ήταν πλέον σαφές ότι θα έμενε πιστό στο δρόμο της ειρηνικής πολιτικής εξέλιξης.
Στα τέλη Νοεμβρίου ξέσπασε μια μεγάλη πολιτική κρίση εντός της συμμαχικής κυβέρνησης που αφορούσε το θέμα του αφοπλισμού των ένοπλων σχηματισμών και τη δημιουργία ενιαίου εθνικού στρατού. Οι μαρτυρίες σχετικά με τις διαπραγματεύσεις δε συμφωνούν και οι μεν επιρρίπτουν ευθύνες στους δε για αθέτηση των συμφωνηθέντων. Μέσα σε αυτό το κλίμα διαφωνίας και μετά την παραίτηση των υπουργών του ΕΑΜ που συμμετείχαν στην κυβέρνηση Παπανδρέου, έγινε στο Σύνταγμα η μεγαλειώδης διαδήλωση της 3ης Δεκεμβρίου κατά την οποία η χωροφυλακή άνοιξε πυρ εν ψυχρώ στο πλήθος και σκότωσε δεκάδες διαδηλωτών. Τα ίδια γεγονότα επαναλήφθηκαν την επομένη κατά την κηδεία των θυμάτων.

Μετά από τα γεγονότα αυτά ξέσπασαν γενικευμένες μάχες σε όλη την Αθήνα, που διήρκεσαν πάνω από ένα μήνα και έληξαν με μια επονειδιστη συμφωνία. Η Δεκεμβριανή σύγκρουση έγινε την πιο άκαιρη στιγμή, όταν οι άγγλοι είχαν ήδη συγκεντρώσει αρκετές δυνάμεις στην Αθήνα και για εντελώς ακατανόητους λόγους και σκοπούς. Το θέμα του αφοπλισμού του ΕΛΑΣ είχε φτάσει σε κρίσιμο σημείο ίσως και αδιέξοδο, αλλά οι διαπραγματεύσεις μπορούσαν να συνεχιστούν. Ακόμη και αν διακόπτονταν προσωρινά κανείς δεν μπορούσε να αφοπλίσει τον πανίσχυρο ΕΛΑΣ χωρίς τη συναινεσή του. Ανακαστικά οι διαπραγματεύσεις θα επαναλαμβάνονταν. Η επιλογή της σύγκρουσης ήταν η χειρότερη δυνατή καθώς έδωσε στους άγγλους τη δικαιολογία που αναζητούσαν για να εξοντώσουν την εθνική αντίσταση, και στους δεξιούς το δικαίωμα να ισχυρίζονται ότι το ΕΑΜ είναι αντεθνική οργάνωση και να πείσουν αρκετούς κεντρώους πολίτες ότι έχουν δίκιο.
Πλήρης συσκότιση επικρατεί σχετικά με τα αίτια αυτής της απότομης μεταστροφής. Το ΕΑΜ αν ήθελε να κατακτήσει την εξουσία μπορούσε εύκολα να το επιτυχει πριν φτάσουν στην Αθήνα οι αγγλικές δυνάμεις και η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου. Όφειλε επίσης να συγκεντρώσει στην Αθήνα τις αξιόμαχες στρατιωτικές δυνάμεις του ΕΛΑΣ και όχι να στηριχτεί στους ανεκπαίδευτους και πλημελέστατα εξοπλισμένους πολιτιφύλακες, για να αντιμετωπίσει την πολεμική μηχανή των Άγγλων.
Εντυπωσιακό είναι ότι τα κορυφαία στελέχη του ΚΚΕ στα απομνημονεύματά τους αναφέρουν ότι οι ίδιοι δε συμμετείχαν στη λήψη των αποφάσεων και αποδίδουν την ευθύνη ο ένας στον άλλο και κυρίως στο Σιάντο. Η επίσημη θεωρία του ΚΚΕ είναι είτε ότι επρόκειτο για αυθόρμητη έκρηξη της λαικής οργής για τους φόνους στο συλλαλητήριο, είτε για άμυνα απέναντι στους άγγλους και τους συνεργάτες τους που επιτέθηκαν πρώτοι. Και οι δύο θεωρίες ασφαλώς απέχουν πολύ από την πραγματικότητα. Οι αυθόρμητες λαϊκές αντιδράσεις δεν είχαν ποτέ καμία σχέση με το σφιχτό έλεγχο και την απόλυτη καθοδήγηση που ασκεί και πάντα ασκούσε το ΚΚΕ στα μέλη του και στις ελεγχόμενες από αυτό οργανώσεις, όπως το ΕΑΜ. Ποτέ το ΚΚΕ δεν ενθάρυνε τις αυθόρμητες εκδηλωσεις του λαού, αντίθετα τις κατηγορούσε ως προβοκάτσιες και τις συκοφαντούσε όσο μπορούσε (αντίστοιχα συνέβει και με τον Δεκέμβρη του 2008 όταν το ΚΚΕ προσπάθησε να συκοφαντήσει την εξέγερση της νεολαίας ως έργο ποινικών κρατουμένων, λέγοντας το αμίμητο ότι σε μια πραγματική εξέγερση δε θα σπάσει ούτε ένα τζάμι!).
Η θεωρία ότι το ΕΑΜ ήταν αμυνόμενο επίσης δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα καθώς από την αρχή οι μάχες εξελίσσονταν στα στρατόπεδα των δεξιών και στα αστυνομικά τμήματα, τα οποία προσπαθούσαν οι Ελασίτες να καταλάβουν και πολύ γρήγορα ο ΕΛΑΣ κυριαρχούσε στο μεγαλύτερο μέρος της πρωτεύουσας μέχρι το τέλος περίπου του Δεκεμβρίου, όταν οι Άγγλοι κατάφεραν να αλλάξουν τους συσχετισμούς.
Τα αρχεία του ΚΚΕ στα οποία βρίσκονται τα πρακτικά των κρίσιμων συνεδριάσεων και απόρρητες εκθέσεις των επικεφαλής, μπορούν να διαλευκάνουν αυτή την ακατονόητη σύγκρουση για την οποία όλοι οι απλοί μαχητές εκφράζουν μόνο απορίες και διατυπώνουν ερωτήματα και θεωρίες. Γιατί πάρθηκε αυτή η απόφαση και από ποιούς; Αποσκοπούσε στην κατάληψη της εξουσίας και αν ναι γιατί δεν οργανώθηκε καλύτερα; Γιατί δεν αποπειράθηκαν νωρίτερα πριν έρθουν οι Άγγλοι; Γιατί εγκαταλήφθηκε η πολιτική της ειρηνικής πορείας; Ποιος ήταν ο ρόλος των Σοβιετικών και γιατί κατά τη διάρκεια των μαχών η σοβιετική Πράβντα, σε αντίθεση με τα βρετανικά ΜΜΕ που κατακεραύνωναν τον Τσόρτσιλ δε βρήκε ούτε μια λέξη συμπαράστασης; Γιατί οι μεγάλες δυνάμεις του ΕΛΑΣ δεν ήρθαν να βοηθήσουν τον Αθηναικό λαό που αφέθηκε μόνος με λίγα τουφέκια να αντιμετωπίσει άγγλους στρατιώτες εκπαιδευμένους με άρματα μάχης; Γιατί οι μαχητές του ΕΛΑΣ δεν επιτίθονταν στις αγγλικές δυνάμεις παρά τις άφηναν ανενόχλητες όταν αυτές εμφανίζονταν και εσωζαν τους χωροφύλακες; Πασχίζουν οι αγωνιστές να καταλάβουν όλα αυτά τα ακατανόητα γεγονότα, αναρωτιούνται για το χαμένο αίμα των συντρόφων τους και για τους λόγους που οδήγησαν σε αυτή τη σύγκρουση.
Το ΚΚΕ δείχνονας πλήρη έλλειψη σεβασμού και στους μαχητές και στην ιστορία και στον ελληνικό λαό αδιαφορεί για όλη αυτή την αγωνία, κρατάει τις απαντήσεις διπλοκλειδωμένες στον Περισσό και προβάλλει ανίσχυρες διακαιολογίες και ανόητες θεωρίες. Άλλωστε και μετά την ήττα του ΔΣΕ αποτελούσε αντικομματική δράση το να αναρρωτιέται κανείς για τα αίτια και τους υπεύθυνους της ήττας που έστειλε τόσους μαχητές στο χώμα ή στην ξενιτιά. Έπρεπε να αποδεχτούν τα πορίσματα της ηγεσίας χωρίς άλλη σκέψη σύμφωνα με το θρησκευτικό ρητό «Πίστευε και μη ερεύνα».

Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2009

H ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου και η ανατίναξη της γιορτής του Γοργοποτάμου.


Στις 25 Νοεμβρίου του 1942 η ελληνική εθνική αντίσταση ενώθηκε για πρώτη και τελευταία φορά στην επιχείρηση καταστροφής της σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών -θεσ/νίκης στη γέφυρα του Γοργοποτάμου. Η επιχείρηση ήταν εξαιρετικά δύσκολη και απαιτήθηκε μεγάλος αριθμός δυνάμεων, ο οποίος προήλθε από τη σύμπραξη ΕΑΜ – ΕΔΕΣ. Στην επιχείρηση που οργανώθηκε από άγγλους σαμποτέρ με αρχηγό τον E.C.W. Myers παρίσταντο προσωπικά και συνεργάστηκαν αρμονικά ο Άρης Βελουχιώτης και ο Ναπολέων Ζέρβας.

Οι ελληνικές δυνάμεις ανέλαβαν την εξουδετέρωση της ιταλικής φρουράς, η οποία αντίθετα με τις μυθοπλασίες που θέλουν τους Ιταλούς ανίκανους στη μάχη και μαλθακούς πολέμησε σκληρά και στη συνέχεια οι άγγλοι σαμποτέρ με τη βοήθεια ελλήνων ανταρτών τοποθέτησαν τα εκρηκτικά στη γέφυρα. Παρά τα όσα θέλουμε να πιστεύουμε η σημασία της ανατίναξης δεν ήταν καθοριστική για την έκβαση του πολέμου στην Αφρική, καθώς ο ανεφοδιασμός των γερμανικών δυνάμεων στην Αφρική δεν γινόταν πλέον μόνο από την Ελλάδα και ως εκ τούτου το πλήγμα για τους γερμανούς δεν ήταν το αναμενόμενο.

Ωστόσο η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου είναι εξαιρετικής σημασίας κυρίως λόγω του συμβολισμού της εθνικής ομοψυχίας που το έχει αναδείξει στο σημαντικότερο γεγονός της εθνικής αντίστασης. Καθώς η σύμπραξη των δύο σημαντικότερων ανταρτικών δυνάμεων ήταν ένα μοναδικό επεισόδιο και στη συνέχεια οι συγκρούσεις μεταξύ τους έφτασαν τα όρια εμφυλίου πολέμου, η επέτειος του Γοργοποτάμου, επιλέχτηκε ως η ημερομηνία εορτής και μνήμης συνολικά της εθνικής αντίστασης, κατά την οποία τιμάται το ελεύθερο και θαρραλέο πνεύμα όλων εκείνων των ελλήνων (μία μειοψηφία ήταν), που ανεξάρτητα από κομματικές διαφορές, επέλεξε να αντιταχθεί στον κατακτητή και το φασισμό.

Στη γιορτή για την επέτειο της ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοποτάμου όπου συμμετέχει όλος ο ελληνικός πολιτικός κόσμος, το ΚΚΕ δε συμμετέχει, και οργανώνει δική του χωριστή γιορτή. Ο διασπαστικός ρόλος αυτού του κόμματος έχει πλέον ξεφύγει από κάθε έννοια λογικής. Σε λίγο θα δούμε και χωριστές σχολικές γιορτές της 28ης Οκτωβρίου. Ακόμη και ο Άρης συνέπραξε με τον άσπονδο εχθρό του Ζέρβα και με τους άγγλους, για τους οποίους πίστευε (και δικαίως) τα χειρότερα. Το ΚΚΕ όμως αδυνατεί να συμπράξει ακόμη και σε μια γιορτή μαζί με το υπόλοιπο πολιτικό κόσμο. Και να σκεφτείς πως πρόκειται για γιορτή στην οποία τιμάται η εθνική ομοψυχία!