Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2009

Το «κλεμμένο» αρχείο και το κρυμμένο


Διαβάζοντας τα σχετικά άρθρα του ριζοσπάστη, μου δημιουργήθηκαν ορισμένες σκέψεις που με κάνουν να επανέλθω στο θέμα.
Το ΚΚΕ κατασκευάζει στον Περισσό, δίπλα από το υφιστάμενο ένα νέο εντυπωσιακό κτήριο συνολικής δόμησης 6.500 τ.μ. για να στεγάσει το ιστορικό του αρχείο. Το κτήριο που αναγγέλθηκε και παρουσιάστηκε πέρυσι τέτοια εποχή θα αποτελέσει επίσης κέντρο συντήρησης και μελέτης του αρχείου. Σύμφωνα με τα άρθρα του ριζοσπάστη θα είναι ένα τεράστιο κτήριο με σύγχρονες εγκαταστάσεις και τεχνολογικό εξοπλισμό που θα εξασφαλίζουν ιδανικές συνθήκες φύλαξης και συντήρησης του πολύτιμου αρχείου. Πρόκειται πραγματικά για ένα πολύ μεγάλο έργο και ασφαλώς το κόστος οικοδόμησης (για να μην αναφερθούμε στο κόστος λειτουργίας) θα ανέρχεται σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ. Τα οικονομικά μεγέθη είναι πολύ μεγάλα και εύλογα προκαλούν απορίες. Το ΚΚΕ θα πρέπει κάποτε να αποκαλύψει πλήρως τα οικονομικά του στοιχεία ώστε να δώσει απάντηση σε όσα λέγονται (δικαίως;) για τεράστια περιουσία και μεγάλες επιχειρησιακές δραστηριότητες.
Δεν είναι βέβαια δυνατό να πιστέψει κανείς πως μέρος της οικονομικής εξόρμησης του 2009, όπως ανέφερε το ΚΚΕ, επαρκεί για ένα τέτοιο έργο. Εκτός και αν έχουν σκοπό να ολοκληρώσουν το έργο σε 20 χρόνια, γεγονός που θα έχει άμεσες συνέπειες και στην μελέτη του αρχείου, καθώς σύμφωνα με τον ριζοσπάστη, μετά την άνεγερση του κτηρίου το αρχείο θα αρχίσει να μελετάται. Η σύνδεσή της μελέτης του αρχείου με την ανέγερση του νέου κτηρίου μόνο ως δικαιολογία φαντάζει. Άλλωστε εδώ και πάνω από 60 χρόνια σχεδόν τίποτα δεν έχει δημοσιευτεί από αυτό το αρχείο.
Τελευταία, αντί για τη δημοσιοποίηση του αρχείου και την ελεύθερη πρόσβαση σε αυτό το ΚΚΕ προσπαθεί να θολώσει τα νερά με εκδόσεις ήδη δημοσιευμένων στοιχείων, είτε ακίνδυνων πραγμάτων όπως τα πρακτικά της 12ης ολομέλειας της ΚΕ του 1968. Το αρχείο του ΚΚΕ περιλαμβάνει ωστόσο πολύ σημαντικότερα έγγραφα: Πρακτικά συνεδριάσεων του Πολιτικού Γραφείου ή της Κεντρικής Επιτροπής την κρίσιμη δεκαετία του ΄40, εκθέσεις προς αυτα τα όργανα, μυστικές αποφάσεις, πορίσματα επιτροπών για διάφορα θέματα όπως διαγραφές ή αποκαταστάσεις, επιστολές, τηλεγραφήματα αποκωδηκοποιημένα μυνήματα των ασυρμάτων με το εξωτερικό, αλληλογραφία με ξένους ηγέτες, εντολές προς διάφορα στελέχη, προσωπικό αρχείο διαφόρων στελεχών όπως του Άρη Βελουχιώτη και ποιος ξέρει τι άλλο. Αυτά είναι τα σημαντικά στοιχεία και όχι τα ήδη δημοσιευμένα επίσημα κείμενα.
Και σαν να μην έφτανε το γεγονός ότι το ΚΚΕ κρατάει ένα τόσο σημαντικό αρχείο στο σκοτάδι, κατηγορεί το ΚΚΕ εσωτερικού για κλοπή μέρους αυτού του αρχείου. Κατά τη διάσπαση του 1968, το ΚΚΕ εσωτερικού κράτησε ένα τμήμα από το αρχείο, το οποίο εδώ και 17 χρόνια μελετάται ελεύθερα στα ΑΣΚΙ (Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας), ακόμη και χωρίς τέλειες εγκαταστάσεις, με αποτέλεσμα να έχουν δημοσιευτεί πλήθος μελετών που φώτισαν δραματικά τα ιστορικά γεγονότα και μας έδωσαν την εικόνα για το περιεχόμενο και του υπόλοιπου αρχείου.
Το ΚΚΕ αντί να λογοδοτεί για την απαράδεκτη πρακτική του να κρατάει ιδιαιτέρως σημαντικά στοιχεία της ελληνικής ιστορίας κρυφά, εγκαλεί εκείνους που κατάφεραν να αποσπάσουν ένα μέρος του αρχείου από το σκοτάδι και να το δημοσιοποιήσουν. Ελ ολίγοις εκεί που μας χρωστάγανε μας πήραν και το βόδι. Άλλωστε η διάσπαση του 1968 δεν ηταν μία μικρή αποχώρηση από το ΚΚΕ, ήταν, όπως και το 1991, διάσπαση περίπου στο μέσο και ως εκ τούτου όλο το αρχείο θα έπρεπε να ανήκει εξ ίσου και στα δύο τμήματα που προέκυψαν από τη διάσπαση. Αυτό που ενοχλεί ασφαλώς είναι ότι έχουν ήδη βγει διάφορα άπλυτα στη φόρα, για τα οποία αντί για απάντηση επί της ουσίας, προβάλλεται η κατηγορία της «κλοπής».
Ακόμη και αν κάποτε το αρχείο δοθεί στη δημοσιότητα, ερώτημα παραμένει αν θα επιτρέπεται σε όλους τους επιστήμονες η μελέτη του και αν θα είναι όλα τα έγγραφα και τα στοιχεία του αρχείου προσβάσιμα. Μια πολύ καλή δικαιολογία για το τι θα μελετάται και τι όχι μπορεί να αποτελέσει η πλημμύρα που έπληξε το αρχείο το 1994. Ας ελπίσουμε πως δε θα ακούσουμε ότι η πλημμύρα έχει επιφερει σοβαρές «βλάβες» ή έχει «καταστρέψει ολοσχερώς» τα πιο σημαντικά έγγραφα αυτού του αρχείου.

Πέμπτη 19 Νοεμβρίου 2009

Η κατάληψη του ΚΚΕ τότε και τώρα










Άλλη μία επέτειος του Πολυτεχνείου πέρασε στην ιστορία. Η επέτειος παλιώνει και σιγά σιγα αλλάζει χαρακτήρα. Τα τελευταία χρόνια ο χώρος του Πολυτεχνείου κατά τις εορταστικές εκδηλώσεις υφίσταται την κατάληψη της ΚΝΕ. Το ΚΚΕ σαν να επιθυμεί να ξεπλύνει την ντροπή του για την στάση του στην πραγματική κατάληψη του Πολυτεχνείου το 1973, όταν κατήγγειλαν τους πρωτεργάτες της εξέγερσης ως πράκτορες της χούντας, έχει επιδοθεί σε μια εκ των υστέρων κατάληψη. Ο χώρος θύμιζε περισσότερο φεστιβάλ της ΚΝΕ, η οποία κατέλαβε με τραπεζάκια όλη την αυλή, έβαλε στα κεντρικά σημεία δικά της πανώ, ακόμη και από τα μεγάφωνα ακούγονταν οι δικές της ανακοινώσεις, ενώ πλήθος κνιτάκια περιέφεραν με αναίδεια την άγνοιά τους μαζί με το ριζοσπάστη και τα κουπόνια της οικονομικής ενίσχυσης. Πραγματική αλλοίωση του χαρακτήρα της αυθόρμητης εξέγερσης της ελληνικής νεολαίας εναντίον της χούντας.
Για όσους το αγνοούν υπενθυμίζουμε την ύπαρξη του περιοδικού της ΚΝΕ σπουδάζουσας της Αντι ΕΦΕΕ , Πανσπουδαστική Νο 8, η οποία κυκλοφόρησε λίγους μήνες μετά τα γεγονότα και σε αυτή καταδικάζονταν ως πράκτορες της χούντας οι πρώτοι τριακόσιοι καταληψίες του Πολυτεχνείου στις 14 Νοεμβρίου του 1973, οι πρωτεργάτες δηλαδή της εξέγερσης. Την ύπαρξη αυτού του τεύχους το ΚΚΕ προσπαθεί όλα αυτά τα χρόνια, ανεπιτυχώς όμως, να αποκρύψει. Την ώρα που το ΚΚΕ κατήγγειλε τους αγωνιστές του Πολυτεχνείου ως προδότες, εκείνοι είτε κρύβονταν για να γλυτώσουν τη σύλληψη είτε «καλοπερνούσαν» στα μπουντρούμια της ασφάλειας. Η τακτική άλλωστε του ΚΚΕ να καταγγέλει παντού και πάντοτε ως πράκτορες όλους του άλλους αριστερούς , ακόμη και τους δικούς της, αν ενεργούν χωρίς εντολή, είναι πασίγνωστη και ιστορικά τεκμηριωμένη.
Άλλο ένα καταπληκτικό της χθεσινής πορείας ήταν η παρουσία στο μπλοκ του ΚΚΕ σημαιών της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. Τι ειρωνεία! Οι μόνες διαδηλώσεις που στάθηκε δυνατό να πραγματοποιηθούν στη σοσιαλιστική Αν. Γερμανία έγιναν λίγους μήνες πριν την πτώση του καθεστώτος από πλήθος λαού που ζητούσαν ελευθερία, όπως και τα παιδιά του Πολυτεχνείου. Τι να πει κανείς για μιά «αριστερά» που υποστηρίζει ανελεύθερα, δηλαδή φασιστικά καθεστώτα!
Τέλος, η ισχυρότατη παρουσία της ΚΝΕ απέτρεψε την κατάληψη του χώρου από τους «αναρχικούς». Για άλλη μια φορά τα ΚΝΑΤ συμπράτουν με την αστυνομία. Άλλωστε ο σοσιαλισμός που υποστηρίζει το ΚΚΕ δεν ήταν παρά ένα αστυνομοκρατούμενο κράτος. Πως τώρα συμβιβάζεται η σύμπραξη με την αστυνομία και η επανάσταση μόνο τα κνιτάκια ξέρουν.

Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2009

20 χρόνια χωρίς το τείχος του ολοκληρωτισμού.







Ο σύντομος εικοστός αιώνας όπως λεει ο μεγάλος διανοητής και ιστορικός Eric Hοbsbawm ξεκινά με την Οκτωβριανή επανάσταση το 1917 και τελειώνει με την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων στις αρχές της δεκαετίας το 1990. Η πτώση του τείχους του Βερολίνου ήταν το γεγονός που σηματοδότησε αυτή την πορεία. Μετά το μοίρασμα στα δύο της Γερμανίας, το δυτικό τμήμα του Βερολίνου, που ήταν το μικρότερο και λιγότερο σημαντικό τμήμα της πόλης, αποτελούσε έναν καπιταλιστικό θύλακα μέσα στο σοσιαλιστικό κόσμο, στον οποίο διέφευγαν κατά χιλιάδες οι ανατολικογερμανοί.
Στις 13 Αυγούστου του 1961, αποφασίστηκε ο αποκλεισμός του με τείχος για να ανακοπεί το κύμα φυγής των ανατολικογερμανών προς τη Δύση. Η ανέγερση του έγινε ξαφνικά, χωρίς καμία προειδοποίηση για να μην προλάβουν να διαφύγουν και άλλοι ανατολικογερμανοί. Το επομενο πρωί οι κάτοικοι του ανατολικού Βερολίνου ήταν εγκλωβισμένοι. Ξαφνικά οικογένειες, φίλοι, συγγενείς, χώρισαν για πάντα. Ένα ακόμη έγκλημα κατά τις ανθρωπότητας είχε διαπραχθει. Ακολούθησαν κι άλλα, καθώς οι ανατολικογερμανοι προσπαθούσαν όλα αυτά τα 28 χρόνια της φυλάκισής τους να δραπετεύσουν. Τούνελ ανοίγονταν, αυτοκίνητα με μυστικές κρυψώνες κατασκευάζονταν, άλλοι απλά πήδαγαν πάνω από το τείχος, ακόμη και με αερόστατο απέδρασαν δύο οικόγενειες. 136 άνθρωποι δολοφονήθηκαν στην προσπάθειά τους να περάσουν το τείχος και πολλοί περισσότεροι εκτελεστηκαν και φυλακίστηκαν σε δίαφορες αποτυχημένες προσπάθειες απόδρασης. Όσοι είχαν επισκεφτεί το Βερολίνο, εκείνα τα μαύρα χρόνια, θυμούνται τα αυστηρότατα μέτρα ασφαλείας, τις λεπτομερείς έρευνες από τους παγερούς αστυνομικούς με τα αυτόματα και τα σκυλιά και τα στεφάνια πάνω στο τείχος στη μνήμη των εκτελεσθέντων.
Η πρακτική της απαγόρευσης της εξόδου των πολιτών από τη χώρα ίσχυε όχι μόνο στην Ανατολική Γερμανία αλλά σε όλο το σοσιαλιστικό κόσμο. Οι πολίτες τους αντιμετωπίζονταν σαν φυλακισμένοι και δεν τους επιτρέπονταν τα ταξίδια στο εξωτερικό, παρά μόνο και με προϋποθέσεις στις άλλες σοσιαλιστικές χώρες. Βέβαια αυτό δεν ήταν το μεγαλύτερο κακό που τους συνέβαινε, αφού ζούσαν σε ολοκληρωτικά συστήματα, χωρίς δικαίωμα ελεύθερης σκέψης και έκφρασης σε ένα καθεστώς βίας και τρόμου, όπου ο ένας παρακολουθούσε και κατέδιδε τον άλλο. Υπήρχαν τόποι εξορίας, απάνθρωπες φυλακές και ψυχιατρεία για τους διαφωνούντες, και για διάφορες άλλες κοινωνικές ομάδες που δεν ταίριαζαν με το κομμουνιστικό πρότυπο.
Η άνοδος του Γκορμπατσώφ στην ηγεσία του σοβιετικού κόμματος επιτάχυνε τις ήδη δρομολογημένες εξελίξεις της σοσιαλιστικής πτώσης. Οικονομικά και κοινωνικά τα σοσιαλιστικά κράτη βρίσκονταν ήδη στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Οι πολίτες είχαν αρχίσει να διεκδικούν δικαιώματα και βελτίωση του βιωτικού τους επιπέδου. Η σήψη, η διαφθορά της εξουσίας, η μαύρη αγορά και η δωροδοκία ήταν ενδείξεις της διάλυσης που ερχόταν. Ο Γκορμπατσώφ προσπάθησε να περισώσει το σύστημα προχωρώντας σε μεταρρυθμίσεις. Όμως όταν έχουν ξεκινήσει οι επαναστατικές διαδικασίες μόνο η βία μπορεί να ανακόψει την πορεία προς την επανάσταση. Οι μεταρρυθμίσεις επιταχύνουν την επανάσταση δεν την ανακόπτουν.
Το καλοκαίρι του 1989, λίγους μήνες πριν την πτώση του τείχους του Βερολίνου αντίστοιχη ειρηνική επανάσταση ξέσπασε στην Κίνα. Χιλιάδες φοιτητές συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Τιεν αν μεν διεκδικόνταν τον εκδημοκρατισμό του κομμουνιστικού καθεστώτος. Εκεί οι κομμουνιστές ηγέτες κατανόησαν ότι μόνο η βία μπορεί να τους σώσει. Έβαψαν με αίμα την πλατεία, έστειλαν τα τανκς και το στρατό να ποδοπατήσουν και να εκτελέσουν τους επαναστάτες νεολαίους. Καθώς το φασιστικό καθεστώς στην Κίνα εξακολουθεί να έχει την εξουσία, παραμένει αγνωστος ο ακριβής αριθμός των νεκρών εκείνης της μέρας αλλά και των χρόνων που ακολούθησαν, όταν τα εκτελεστικά αποσπάσματα δολοφονούσαν και συνεχίζουν να δολοφονούν αντιφρονούντες.
Στο Γκορμπατσώφ οφείλουν οι πολίτες των σοσιαλιστικών χωρών ότι δεν έγινε αιμματοκύλισμα και μπόρεσε να εξελιχθεί η ειρηνική επανάσταση που ανέτρεψε τα κομμουνιστικά καθεστώτα. Ο Χρουτσώφ σε αντιδιαστολή προσπάθησε μεν να εκδημοκρατίσει το σοβιετικό κράτος, αλλά έχοντας συνείδηση ότι χωρίς βία ένα αντιδημοκρατικό σύστημα δεν επιβιώνει, προχώρησε στην ανέγερση του τείχους της ειρήνης ή αλλιώς του αίσχους στο Βερολίνο.
Στις 9 Νοεμβρίου του 1989 μία μεγαλειώδης ειρηνική επανάσταση ξέσπασε στο Βερολίνο. Ο κόσμος παρασυρμένος από μία λανθασμένη ανακοίνωση έσπευσε στις πύλες του τείχους για να περάσει στο δυτικό Βερολίνο. Γρήγορα η κατάσταση έγινε ανεξέλεγκτη και μόνο οι σφαίρες μπορούσαν να αναχαιτίσουν το πλήθος που είχε γίνει λαοθάλασσα. Οι σφαίρες δεν έπεσαν, η ειρηνική επανάσταση δεν πνίγηκε στο αίμα, αντίθετα ο λαός νίκησε και μέσα σε ένα ντελίριο ενθουσιασμού γκρέμισε το σιδηρούν παραπέτασμα. Ήταν μία συναρπαστική νύχτα, μία αυθόρμητη ειρηνική επανάσταση ξέσπασε και νίκησε χωρίς σταγόνα αίματος. Σύντομα σαν ντόμινο όλα τα κομμουνιστικά καθεστώτα κατέρρευσαν χωρίς κανείς να τα υπερασπιστεί.
Τελειώνοντας παραθέτω ένα αποκαλύπτικό απόσπασμα του Eric Hοbsbawm από το βιβλίο «Η εποχή των άκρων», σελ 631:
«Αλλά γιατί απέτυχε ή μάλλον διαλύθηκε (η ΕΣΣΔ); Παραδόξως ο θάνατος της ΕΣΣΔ έδωσε ένα από το πιο ισχυρά επιχειρήματα υπέρ της ανάλυσης του Καρλ Μαρξ, που ισχυρίστηκε ότι αποτελούσε το παράδειγμα. Ο Μαρξ έγραψε το 1859:
Στην κοινωνική παραγωγή των μέσων ύπαρξής τους οι άνθρωποι έρχονται σε σχέσεις παραγωγικές που αντιστοιχούν σε μια ορισμένη βαθμίδα ανάπτυξης των υλικών παραγωγικών τους δυνάμεων (...). Σε μια ορισμένη βαθμίδα της ανάπτυξής τους, οι υλικές παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας έρχονται σε αντίφαση με τις υπάρχουσες παραγωγικές σχέσεις ή πράγμα που είναι η νομική μόνο έκφρασή τους, με τις σχέσεις ιδιοκτσίας, μέσα στις οποίες είχαν ως τότε κινηθεί. Από μορφές ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, οι σχέσεις αυτές μετατρέπονται σε δεσμά τους. Τότε μπαίνουμε σε μια εποχή κοινωνικής επανάστασης.
Σπάνια υπήρξε σαφέστερο παράδειγμα παραγωγικών δυνάμεων που έρχονται σε σύγκρουση με την κοινωνική θεσμική και ιδεολογική υπερδομή, η οποία είχε μετασχηματίσει καθυστερημένες αγροτικές οικονομίες σε προηγμένες βιομηχανικά κοινωνίες – σε τέτοιο βαθμό μάλιστα ώστε από δυνάμεις της παραγωγής να μεταβληθουν σε δεσμά της. Επομένως, το πρώτο αποτέλεσμα που είχε η «Εποχή της κοινωνικής επανάστασης» ήταν η αποσύνθεση του παλαιού συστήματος.»

«Αναρωτιέμαι γιατί το ΚΚΕ ακόμα καπηλεύεται τον Μπελογιάννη»



Το ΚΚΕ προσπαθεί να μονοπωλήσει τον Νίκο Μελογιάννη και τον Νίκο Πλουμπίδη και θέλει να απαγορεύσει σε όλους τους υπόλοιπους αριστερούς να αναφέρονται σε αυτούς. Αμφισβητεί ακόμη και το δικαίωμα της συντρόφου του στη ζωή, στον αγώνα, και παραλίγο και στο θάνατο Έλλης Παππά να έχει λόγο. Δε θα του γίνει η χάρη. Τον επόμενο Απρίλιο θα δημοσιευτεί ένα βιβλίο – δριμύ κατηγορώ της Έλλης για το ΚΚΕ, ενώ αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον οι φάκελοι της πολιτικής της διαθήκης που άφησε στο Μουσείο Μπενάκη και θα ανοίξουν την επόμενη εβδομάδα.
Ιδιαίτερα απλοκαλυπτική ήταν η συνέντευξη που έδωσε ο Νίκος Μπελογιάννης, γιος του Νίκου και της Έλλης στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Επίκαιρα, από το οποίο ακολουθούν ορισμένα αιχμηρά αποσπασματα:
« Ο πατέρας μου δεν πήγε έτσι απλά μόνος του να θυσιαστεί. Για το θάντατο του πατέρα μου υπήρχε ένα τεράστιο παρασκήνιο από πλευράς ηγεσίας του ΚΚΕ. Θυμάμαι την ΄Ελλη και τη Διδώ που μου έλεγαν ¨μακριά και αλάργα από το κόμμα αυτό¨ Και οι δυο τους είχαν φοβερές πίκρες γιατί είχαν περάσει τα μύρια όσα. Ακόμα και μέσα στη φυλακή ο μηχανισμός του ΚΚΕ την είχε απομονώσει από όλους τους άλλους κρατούμενους. Ήταν ελάχιστες οι κρατούμενες που δεν την είχαν απαρνηθεί και με τις οποίες η Έλλη έμεινε πιστή φίλη μέχρι το τέλος της ζωής της. Ομως η πίστη της Έλλης για το κόμμα ήταν μεγάλη, μέχρι σημείου μαζοχισμο. Ήταν τόσο ταγμένη που ήταν σχεδόν αδύνατο να κόψει τον ομφάλιο λώρο. Το ΚΚΕ τότε ήταν ευθυγραμμισμένο με τις μεθόδους του Στάλιν, ενώ ο Ζαχαριάδης ήταν ένα κακέκτυπο του Στάλιν και φυσικά εφάρμοζε τις μεθόδους του. Από όσα άκουγα από την Έλλη και τη Διδώ είχα εμπεδώσει ότι το ΚΚΕ ήταν ένας μηχανισμός που μοναδικός σκοπός του ήταν να σε συνθλίψει. Έπρεπε να υποταγείς στις επιταγές της ηγεσίας είτε να συνθλιβείς. Από την άλλη είχαμε και την εμπειρία της Διδώς και τη διαγραφή της από το Ζαχαριάδη, οπότε ήμουν πολύ πονηρεμένος με το όλο θέμα»
«Το 1992 (η Έλλη) τα σπάει οριστικά με το ΚΚΕ όταν πια η Αλέκα διέλυσε το Συνασπισμό. Θυμάμαι μάλιστα που έλεγε: «όλα αυτά για ένα πουκάμισο αδειανό για μια Αλέκα».Την Αλέκα την αγνοούσε και τη θεωρούσε ανάξια λόγου για να ασχοληθεί. Το ΚΚΕ, μόνο αν του δώσεις γη και ύδωρ θα τα διαγράψει όλα και θα σου δώσει άφεση. Αλλά για να στη δώσει θα πρέπει να κάνεις δήλωση μετανοίας και μάλιστα πολύ σκληρή. Να αυτοεξευτελιστείς. Και πάλι θα είσαι υπό επιτήρηση. Για όλα τα παραπάνω η Έλλη δεν ήθελε να ακούσει ούτε για τη σημερινή πολιτική ούτε και για το ΚΚΕ. Από την άλλη αναρωτιέμαι γιατί το ΚΚΕ ακόμα καπηλεύεται τον Μπελογιάννη, ενώ έχει βρει τους πραγματικούς του ήρωες που είναι ο Στάλιν και ο Ζαχαριάδης. Και ο Ζαχαριάδης του ταιριάζει γάντι...»

Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2009

Η Έλλη Παππά δε μένει πια εδώ…

Ο Ν. Μπελογιάννης και η Έλλη Παππά στο δικαστήριο
Ο Ν. Πλουμπίδης

Χθες Σάββατο 31 Οκτωβρίου, κηδεύτηκε με πολιτική κηδεία η δημοσιογράφος, συγγραφέας και πάνω από όλα μεγάλη αγωνίστρια της αριστεράς, Έλλη Παππά. Ήταν μέλος του ΚΚΕ έως περίπου τη μεταπολίτευση οπότε αποχώρησε από αυτό. Για τη δράση της, καταδικάστηκε σε θάνατο και έζησε πολλά χρόνια στις φυλακές και εξορίες. Λίγο πριν είχε διαρρήξει τις σχέσεις της με τη Σοβιετική Ένωση, όταν αρνήθηκε πρόταση να ζήσει εκεί μαζί με το γιό της, λόγω της σοβιετικής εισβολής στην Τσεχοσλοβακία. ‘Έγινε γνωστή στο πανελλήνιο ως σύντροφος και συγκατηγορούμενη του Νίκου Μπελογιάννη στην πολύκροτη δίκη των ασυρμάτων το 1952. Η ίδια είχε μιλήσει αρκετά για αυτά τα γεγονότα.

Γνώρισε τον Μπελογιάννη και συνεργάστηκε μαζί του όταν εκείνος ήρθε από τη Σοβιετική Ένωση απεσταλμένος της ηγεσίας του ΚΚΕ, λίγο μετά τη λήξη του εμφυλίου . Ο έρωτας που αναπτύχθηκε ανάμεσά τους ήταν η αιτία της δικής της σύλληψης, αφού μετά την σύλληψή του αγαπημένου της, τον αναζήτησε επίμονα αδιαφορώντας ηθελημένα για τους κανόνες ασφαλείας. Όταν συνελήφθη ήταν χαρούμενη που βρισκόταν κοντά του και μπορούσε να επικοινωνεί μαζί του. Κατά τη διάρκεια της φυλάκισής της γέννησε το γιό τους Νίκο, γεγονός που την έσωσε από το εκτελεστικό απόσπασμα. Στη δίκη υπερασπίστηκε όπως και οι συγκατηγορούμενοι της τις ιδέες της και αντιμετώπισε με θάρρος το κατηγορητήριο. Επέμεινε σθεναρά να έχει την ίδια αντιμετώπιση με τους συγκατηγορούμενούς της, αλλά λόγω του παιδιού αποφασίστηκε η μη εκτέλεση της θανατικής καταδίκης.

Φυλακισμένοι σε διπλανά κελιά έζησαν μαζί την αγωνία της επικείμενης εκτέλεσης. Κατά το διάστημα αυτό δημοσιεύτηκε η επιστολή του Πλουμπίδη, που προσπαθώντας να σώσει τον Μπελογιάννη, ζήτησε από τις ελληνικές αρχές να πάρει ο ίδιος στη θέση του και να δικαστεί εκείνος ως αρχηγός του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ, όπως πραγματικά ήταν. Με την επιστολή αυτή θα μπορούσαν να ζητήσουν νέα δίκη και σε συνδυασμό με την παγκόσμια κατακραυγή και κινητοποίηση να πετύχουν τη μη εκτέλεση της θανατικής ποινής. Δεν πρόλαβαν όμως να χαρούν και αμέσως ο Ζαχαριάδης εκτέλεσε τις ελπίδες τους. Από τη «φωνή της αλήθειας», το ραδιοφωνικό σταθμό του ΚΚΕ στη Ρουμανία, ο Ζαχαριάδης κατήγγειλε ως πλαστή την επιστολή του Πλουμπίδη και κατασκευασμένη από την ασφάλεια. Μια πράξη εντελώς ακατανόητη, που στέρησε από τους μελλοθάνατους την ύστατη ελπίδα σωτηρίας. Η Έλλη Παππά θεωρούσε ότι ο Ζαχαριάδης έπραξε κατά αυτό τον τρόπο και θυσίασε τον Μπελογιάννη, γιατί επιθυμούσε τη δεδομένη στιγμή, έναν ακόμη ήρωα. Γεγονός είναι όμως ότι ο Πλουμπίδης είχε ήδη πέσει σε δυσμένεια και η καταγγελία του ως προδότης ήταν προδιαγεγραμμένη. Προφανώς, η ηρωική εμφάνιση και η αυτοθυσία του Πλουμπίδη δεν ταίριαζε με την εικόνα του προδότη που είχε ήδη δρομολογηθεί.

Η συνέχεια ήταν σπαρακτική. Στις 30 Μαρτίου 1952 οι εκπρόσωποι του ελληνικού κράτους, ενός κράτους - δολοφόνου, που δολοφονούσε με όλους τους τύπους, τα πρωτόκολλα και τις σφραγίδες, πήραν τον Μπελογιάννη και τους συντρόφους του για εκτέλεση. Έως και τα βαθιά της γεράματα, η Έλλη Παππά διηγούνταν συντετριμμένη τις συγκλονιστικές στιγμές του αποχωρισμού, τα τελευταία λόγια και το τελευταίο φιλί μέσα από τα κάγκελα. Εκείνη τη μέρα ο Μπελογιάννης πέρασε στο πάνθεο των ηρώων του ΚΚΕ και η ηρωική του στάση μνημονεύεται από αυτό διαρκώς, χωρίς ασφαλώς καμία αναφορά στην ολέθρια στάση της ηγεσίας του ΚΚΕ.

Λίγους μήνες αργότερα συνελήφθη και ο Πλουμπίδης. Όντας φυλακισμένος και κατηγορούμενος έμαθε ότι σύμφωνα με το Ζαχαριάδη και κατ΄ επέκταση και το κόμμα του είναι προδότης. Πίστεψε, όπως και όλοι οι άλλοι κομμουνιστές που άδικα κατηγορήθηκαν ως προδότες από το σταλινισμό, ότι έχει γίνει κάποιο λάθος, ότι μάλλον κάποιος πραγματικός προδότης τον συκοφάντησε και σίγουρα στο μέλλον η αλήθεια θα λάμψει και το όνομά του θα αποκατασταθεί. Με αυτήν την ψευδαίσθηση υπερασπίστηκε με σθένος το ΚΚΕ μέχρι τέλους και αντιμετώπισε το εκτελεστικό απόσπασμα με θάρρος, αν και απομονωμένος από τους συντρόφους του και στιγματισμένος ως προδότης.

Μετά την εκτέλεση του τον Αύγουστο του 1954 και παρά τη δημοσίευση των φωτογραφιών του νεκρού Πλουμπίδη, η φωνή της «αλήθειας» επέμενε ότι οι φωτογραφίες είναι πλαστές και ο Πλουμπίδης δεν εκτελέστηκε, αλλά βρίσκεται στην Αμερική ξεκοκαλίζοντας τα αργύρια της προδοσίας του!

Ο επίλογος της ιστορίας του Πλουμπίδη γράφτηκε το 1958 με την σιωπηλή αποκατάστασή του μαζί με άλλους «προδότες», τον Κ. Καραγιώργη και το Γ. Σιάντο, σε λίγες γραμμές. Ο Πλουμπίδης δεν βρίσκεται στο Πάνθεο των ηρώων στην ίδια θέση με τον Μπελογιάννη. Το στίγμα του προδότη αμαύρωσε λίγο την ιστορία του. Σκόπιμα. Γιατί όσο μειώνεται η αξία του Πλουμπίδη, τόσο μειώνεται και το μέγεθος του εγκλήματος που διέπραξε η ηγεσία του ΚΚΕ, να κατασυκοφαντήσει έναν αθώο, τίμιο και σπουδαίο αγωνιστή.